Kanun Yararına Bozma Nedir? (CMK md.309)

Kanun yararına bozma, istinaf ve temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen, ancak hukuka aykırılıklar bulunan karar ve hükümlerin bozulması istemiyle Adalet Bakanlığı tarafından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurulmasıdır (CMK md.309/1). 1412 sayılı eski Ceza Muhakamesi Kanunu’nda kanun yararına bozma yolu, “yazılı emir” şeklinde düzenlenmişti.

 

Aleyhine kanun yararına bozma başvurusu yapılacak olan karar veya hüküm, hem maddi hukuka hem de usul hukukuna ilişkin hukuka aykırılıklar içerebilir. Her iki hukuka aykırılık halinde de kanun yararına bozma kanun yoluna gidilebilir.

 

Kanun yararına bozma başvurusuna konu olabilecek bazı mahkeme kararlarına şu örnekler verilebilir:

 

Kural olarak istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeyen her türlü ceza mahkemesi kararı aleyhine kanun yararına bozma başvurusu yapılabilir. Örneğin, istinaf mahkemesi tarafından verilip de temyizedilmeden kesinleşen bir karar aleyhine de kanun yararına bozma başvurusu yapılabilir.

 

Ağır Ceza Mahkemesi‘nin infaz hukuku ile ilgili İnfaz Hakimliği tarafından verilen kararlara itiraz edilmesi üzerine verdiği kesin nitelikteki kararlar aleyhine kanun yararına bozma başvurusu yapılabilir.

 

Savcılığın kovuşturmaya yer olmadığına dair kararına yapılan itiraz üzerine Sulh Ceza Hakimliğitarafından verilen itirazın reddi kararına karşı kanun yararına bozma yoluna gidilebilir.

 

Cumhuriyet savcısının iddianamenin iadesine itiraz etmesi üzerine itirazı incelemeye yetkili merciin itirazın reddi kararı aleyhine kanun yararına bozma yoluna gidilebilir.

 

Yetkisizlik kararının kaldırılması için yapılan itiraz üzerine mahkemenin itirazın reddi kararına karşı kanun yararına bozma başvurusu yapılabilir.

 

Kesinleşen HAGB kararı aleyhine kanun yararına bozma başvurusu yapılabilir.

 

İsinaf veya temyiz başvurusu yapılmadan kesinleşen icra ceza mahkemesi kararları aleyhine de kanun yararına bozma yoluna gidilebilir.

 

Yargılamanın yenilenmesi (CMK m.311) başvurusunun redddine itiraz edilmesi üzerine yerel mahkemenin verdiği kesin nitelikteki karar aleyhine kanun yararına bozma yoluna gidilebilir.